โรคทางกาย โรคทางจิต

ในพระบาลีแท้ๆแบ่งเพียงสอง คือโรคทางกายและโรคทางจิต แต่สมัยปัจจุบันนี้ คำว่าจิตไม่ได้หมายความอย่างเดียว กับครั้งพุทธกาล เราต้องเพิ่มอีกโรคหนึ่งคือ โรคทางวิญญาณ โรคทางจิตเป็นเหมือนกับโรคที่รักษากันที่โรงพยาบาลโรคจิต ส่วนโรคทางวิญญาณนั้นต้องรักษากันที่โรงพยาบาลของพระพุทธเจ้า คือ ธรรมะ ความไม่มีโรคทั้งสามประการนี้ คือ ความถูกต้องในทางกาย ทางจิต และทางสติปัญญา
ความไม่มีโรคทางกาย เพราะเขามีความประพฤติ กระทำถูกต้องทางระบบกายลงไปถึงสิ่งที่เกี่ยวเนื่องกับกาย เช่น บ้านเรือน และเนื่องไปถึงสภาพแวดล้อม เช่น ดินฟ้าอากาศ ทีนี้โรคทางจิต
ความไม่มีโรคทางจิต คือ ความถูกต้องในระบบจิตในทุกความหมาย ที่เกี่ยวเนื่องกับกายเป็นส่วนใหญ่ หมายถึงระบบประสาทที่เหมือนกับสำนักงานของจิต ฉะนั้นเราต้องมีความถูกต้องใน ระบบประสาท และสิ่งที่เรียกว่า จิต ตามหลักธรรมะในทางพุทธศาสนาซึ่งเป็นของที่เกิดจากการกระทบทางอารมณ์ ถ้ายังไม่มีอารมณ์มากระทบก็ยังไม่เกิดจิตใดเลย ฉะนั้นต้องมีความถูกต้องทางอารมณ์ คือ สิ่งที่มากระทบ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เมื่อมีอะไรมากระทบ เราจัดหรือทำให้มันถูกต้องแล้วก็จะมีความถูกต้องทางระบบจิต
ส่วนโรคที่สาม คือ โรคทางวิญญาณ วิ แปลว่าวิเศษ ญาณ แปลว่ารู้ วิญญาณแปลว่า รู้อย่างวิเศษ ซึ่งก็คือ ระบบสติปัญญา ถ้ามันไม่ถูกต้อง มันก็มีปัญหาไม่มีที่สิ้นสุด หาความสงบสุขไม่ได้ ดังนั้นเราจะต้องมีความคิดที่ถูกต้อง มีความรู้ที่ถูกต้อง มีสติ สำหรับ จะขนเอาปัญญา คือความรู้นั้นมาให้ทันท่วงที ทันเวลา ถูกต้องตามกาลเทศะและในทุกๆกรณี

ที่มา : http://www.susarn.com/susarnth/th_dharma/th_roktangkay.html